აქვს თუ არა მოქალაქეს საკვებ დანამატებზე სერტიფიკატების მოთხოვნის უფლება? – პროფესორი გიორგი ფხაკაძე განმარტავს

{"remix_data":[],"remix_entry_point":"challenges","source_tags":[],"origin":"unknown","total_draw_time":0,"total_draw_actions":0,"layers_used":0,"brushes_used":0,"photos_added":0,"total_editor_actions":{},"tools_used":{"resize":1},"is_sticker":false,"edited_since_last_sticker_save":true,"containsFTESticker":false}

 „მოქალაქე ვერ მოითხოვს GMP-ს ან CoA-ს?“ — რატომ არის ეს მცდარი და კანონთან შეუთავსებელი

ბოლო დღეებში გავრცელდა მოსაზრება, თითქოს მოქალაქეს არ შეუძლია GMP სერტიფიკატის ან კონკრეტული პარტიის CoA-ს (Certificate of Analysis) მოთხოვნა.

❗️ეს განცხადება შეცდომაში შემყვანია და პირდაპირ ეწინააღმდეგება როგორც საქართველოს, ისე ევროკავშირის კანონმდებლობას.

⚖️ ვის ეკისრება ვალდებულება?

👉 კანონი ძალიან ნათლად ამბობს:
• სურსათის ბიზნესოპერატორი (მწარმოებელი, იმპორტიორი, დისტრიბუტორი) არის პასუხისმგებელი იმაზე, რომ პროდუქტი იყოს უსაფრთხო, სანდო და დოკუმენტურად დამტკიცებული.

კომპანიას აქვს პირდაპირი ვალდებულება, რომ გააჩნდეს და საჭიროების შემთხვევაში წარადგინოს ნებისმიერი საბუთი, რომელიც ადასტურებს პროდუქტის ხარისხს, უსაფრთხოებას და ეტიკეტზე მითითებული ინფორმაციის სისწორეს. ეს მოიცავს როგორც GMP სერტიფიკატს (წარმოების სტანდარტების დადასტურებას), ისე კონკრეტული პარტიის CoA-ს (ლაბორატორიული ანალიზის შედეგს). ამ დოკუმენტების არქონა ან არწარდგენა ნიშნავს, რომ პროდუქტი რეალურად ვერ აკმაყოფილებს კანონით განსაზღვრულ მოთხოვნებს და შეიძლება ჩაითვალოს მომხმარებლის შეცდომაში შეყვანად.

📑 რას ითხოვს კანონი?

🔹 საქართველოს მთავრობის დადგენილება №360 (12.07.2022) – „საკვები დანამატების შესახებ ტექნიკური რეგლამენტი“
• მუხლი 8(1): ეტიკეტზე მითითებული რაოდენობები უნდა ეფუძნებოდეს ანალიზით დადასტურებულ მონაცემებს. ანუ CoA არის სავალდებულო.
• მუხლი 9: პროდუქტი უნდა იყოს შეტყობინებული/რეგისტრირებული სურსათის ეროვნულ სააგენტოში.

🔹 Regulation (EC) 178/2002 (საკვების საერთო კანონი)
• არტ. 14: ბაზარზე არ დაიშვება საკვები, რომელიც არ არის უსაფრთხო.
• არტ. 17: სრული პასუხისმგებლობა ეკისრება ბიზნესოპერატორს, და არა მოქალაქეს.

🔹 Directive 2002/46/EC (საკვები დანამატების დირექტივა)
• არტ. 6: ეტიკეტზე მოცემული ინფორმაცია უნდა იყოს ზუსტი და დასაბუთებული.

👉 ეს პირდაპირ ნიშნავს: GMP და CoA აუცილებელი დოკუმენტებია და მათი არქონა კანონის დარღვევაა.

🚫 რატომ არის განცხადება მცდარი?

„მოქალაქე ვერ მოითხოვს GMP-ს ან CoA-ს“ — იურიდიულად მცდარია, რადგან:
1. მომხმარებელს აქვს ინფორმაციის მიღების უფლება („მომხმარებელთა უფლებების დაცვის შესახებ“ კანონი, მუხლი 5 და 9).
2. ბიზნესოპერატორს აქვს ვალდებულება, რომ ფლობდეს და წარადგენდეს ყველა საჭირო დოკუმენტს.
3. CoA-ს გარეშე ეტიკეტზე მითითებული მონაცემები დაუმტკიცებელია, რაც პირდაპირ არღვევს №360 დადგენილებას.

👉 ასეთი განცხადება არა მხოლოდ აბნევს მომხმარებელს, არამედ კანონით აკრძალულ „შეცდომაში შეყვანას“ წარმოადგენს.

❓💬 ხშირი კითხვები

❓ მართლა არ შეუძლია მოქალაქეს GMP ან CoA-ს მოთხოვნა?
👉 მოქალაქეს შეუძლია მოითხოვოს ინფორმაცია. ვალდებულება დოკუმენტების წარდგენისა ეკისრება კომპანიას.

❓ რას ამტკიცებს GMP?
👉 მხოლოდ იმას, რომ ქარხანა მუშაობს სტანდარტებით. კონკრეტული პარტიის შემადგენლობას მხოლოდ CoA ადასტურებს.

❓ თუ პროდუქტი აფთიაქში იყიდება, ნიშნავს ეს, რომ ის უსაფრთხოა?
👉 არა. აფთიაქი არის მხოლოდ გაყიდვის არხი და არ არის ხარისხის კონტროლის ორგანო.

✅ დასკვნა

ფრაზა „მოქალაქე ვერ მოითხოვს GMP-ს ან CoA-ს“ მცდარია და კანონს ეწინააღმდეგება.
• მომხმარებელს აქვს უფლება მოითხოვოს ინფორმაცია;
• კომპანიას აქვს ვალდებულება წარადგინოს ყველა დოკუმენტი;
• GMP და CoA არის უსაფრთხოებისა და სანდოობის აუცილებელი საფუძველი.

👉 შესაბამისად, მსგავსი განცხადებები არა მხოლოდ უსაფუძვლოა, არამედ მომხმარებლის უფლებების დარღვევას და კანონის დარღვევას ნიშნავს.

საქართველოს საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტი (PHIG) და „უსაფრთხო დანამატები საქართველოს“ (SSG) პროგრამა ადასტურებენ, რომ კომპანიის „Amvilab“ პროდუქტი არ არის რეკომენდებული საქართველოს მომხმარებლისთვის.

📑 ეს გადაწყვეტილება ეფუძნება:

მომხმარებლის შეცდომაში შეყვანას — კომპანიის მიერ გავრცელებულ არასწორ და დაუდასტურებელ საჯარო ინფორმაციას;
ოფიციალურ კომენტარს, გამოქვეყნებულს კომპანიის ოფიციალურ Facebook-გვერდზე 2025 წლის 1 სექტემბერს, სადაც ნათქვამია, რომ „მოქალაქეს არ შეუძლია GMP სერტიფიკატის ან კონკრეტული პარტიის CoA-ს მოთხოვნა“.

📲 გადმოწერე „შენი ექიმი“ – პირველი ქართული სამედიცინო პლატფორმა!
🔹 iPhone: https://apps.apple.com/app/sheniekimi/id6746522706
🔹 Android: https://play.google.com/store/apps/details?id=ge.sheniekimi.app
📡 Telegram: https://t.me/SheniEkimi

ავტორი: პროფესორი გიორგი ფხაკაძე, sheniekimi.ge | ოფიციალური სამედიცინო საინფორმაციო პლატფორმა

პროფესორი გიორგი ფხაკაძე — დავით ტვილდიანის სამედიცინო უნივერსიტეტის პროფესორი, დიპლომირებული მედიკოსი (MD), ჯანდაცვის მაგისტრი (MPH) და მედიცინის დოქტორი (PhD) — არის საერთაშორისო ჯანდაცვის აღიარებული ექსპერტი, რომელსაც აქვს 25 წელზე მეტი გამოცდილება როგორც საქართველოში, ისე გლობალურად.

📑 ინტერესთა კონფლიქტის დეკლარაცია (PHIG/SSG)

საქართველოს საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტი (PHIG) და „უსაფრთხო დანამატები საქართველოს“ (SSG) პროგრამა ადასტურებენ, რომ ამ განცხადების მომზადებისას არ არსებობს ინტერესთა კონფლიქტი.

PHIG და SSG არ არიან კომერციულად დაკავშირებულნი კომპანია „Amvilab“-თან ან მის კონკურენტ კომპანიებთან.
PHIG და SSG არ იღებენ დაფინანსებას ან სარგებელს არც „Amvilab“-ისგან და არც სხვა რომელიმე კერძო მწარმოებლისგან/დისტრიბუტორისგან.
ყველა შეფასება და ვერდიქტი ეფუძნება მხოლოდ:
საქართველოს მოქმედ კანონმდებლობას;
ევროკავშირის შესაბამის რეგულაციებს;
საერთაშორისო ჯანდაცვის სტანდარტებსა და აკრედიტებულ სამეცნიერო წყაროებს.

👉 შესაბამისად, PHIG/SSG-ის მიერ გაცემული სტატუსი („არ არის რეკომენდებული“) არის მხოლოდ ობიექტური ანალიზის შედეგი, რომელიც ემსახურება საზოგადოებრივი ჯანმრთელობის ინტერესებს და მომხმარებელთა უფლებების დაცვას.