რა წერია ეუთო/ოდირის მიერ საპარლამენტო არჩევნების შეფასებაში

ეუთო/ოდირმა საქართველოს 26 ოქტომბრის საპარლამენტო არჩევნებზე საბოლოო დასკვნა გამოაქვეყნა.

გამოქვეყნებულ პრესრელიზში, ასევე, ვკითხულობთ:

„თავისი მანდატის შესაბამისად, ოდირი არაა დაკავებული არჩევნების აღიარებით. ოდირი უზრუნველყოფს საარჩევნო პროცესის ყოვლისმომცველ და მიუკერძოებელ შეფასებას, რომელიც ეფუძნება საერთო პრინციპებს, საერთაშორისო ვალდებულებებს და ეუთოს ყველა სახელმწიფოს მიერ დემოკრატიული არჩევნების ჩატარების ვალდებულებებს. ეს საშუალებას აძლევს ამომრჩევლებს, ჩამოაყალიბონ საკუთარი აზრი არჩევნების ხარისხზე“.

„ნეტგაზეთი“ დოკუმენტის უმთავრეს ნაწილებს გთავაზობთ:

არჩევნები

„არჩევნებზე ამომრჩეველს შესთავაზეს ფართო არჩევანი — 18 ვარიანტი. თუმცა, პროცესს ახასიათებდა პოლარიზაცია და შეშფოთება ფუნდამენტურ თავისუფლებებზე.

იყო ფართოდ გავრცელებული ცნობები ამომრჩევლებზე ზეწოლის შესახებ, განსაკუთრებით საჯარო სექტორის თანამშრომლებზე, და ამომრჩევლებზე ფართო თვალთვალის შესახებ, რამაც გამოიწვია შეშფოთება, რამდენად შეიძლებოდა ხმის მიცემა თავისუფლად, შურისძიების შიშის გარეშე.

სამართლებრივი ჩარჩო

საკანონმდებლო ბაზა ზოგადად მხარს უჭერს დემოკრატიულ არჩევნებს, მაგრამ აქვს არათანმიმდევრული და ხარვეზიანი ნორმები.

ბოლო საკანონმდებლო ცვლილებები გახდა კრიტიკის ობიექტი ფართო პოლიტიკური კონსენსუსის არარსებობისა და მმართველი პარტიის მიერ პოტენციური უპირატესობის მიღების გამო. მაგალითად, გენდერული კვოტების გაუქმება და ცენტრალური საარჩევნო კომისიის (ცესკო) შემადგენლობის მოწყობაზე ცვლილებები აღინიშნა, როგორც უკან გადადგმული ნაბიჯი.

არჩევნებამდე

მაღალი თანამდებობის პირები, მათ შორის მერები, აქტიურად აწარმოებდნენ კამპანიას მმართველი პარტიის სასარგებლოდ, რითაც იშლებოდა განსხვავება მმართველ პარტიასა და სახელმწიფოს შორის. გარკვეული ჯგუფების ფინანსურმა წახალისებამ და სახელმწიფო რესურსების გამოყენებამ მმართველ პარტიას არასათანადო უპირატესობა მისცა.

არჩევნების დღე

არჩევნების დღე პროცედურულად კარგად იყო ორგანიზებული, მაგრამ ჩატარდა დაძაბულ ატმოსფეროში, დაშინებისა და ხმის საიდუმლოების დარღვევასთან დაკავშირებული ცნობების ფონზე.

დაფიქსირდა პროცედურული შეცდომები, როგორიცაა გამოუყენებელი ბიულეტენების არასათანადო დამუშავება და არათანმიმდევრული შეჯამება. ასევე გამოითქვა შეშფოთება ელექტრონული ხმის მიცემის ახალი ტექნოლოგიების გამჭვირვალობის შესახებ.

ელექტრონული ხმის მიცემის ტექნოლოგიების დანერგვის მიუხედავად, იყო შეშფოთება იმის გამო, რომ დაინტერესებულ მხარეებს შეზღუდული წვდომა ჰქონდათ შედეგებსა და მოწყობილობების ტექნიკურ დოკუმენტაციაზე. არჩევნების დღემდე.

იყო ფართოდ გავრცელებული ცნობები არჩევნების დღეს ამომრჩეველთა დაშინების შესახებ, მათ შორის მმართველ პარტიასთან დაკავშირებული პირების მიერ ამომრჩევლებზე თვალყურის დევნება და კენჭისყრის საიდუმლოებასთან არასათანადო მოპყრობა. საარჩევნო უბნებზე გადატვირთულობამ და ხილულმა ნიშანმა ბიულეტენებზე კიდევ უფრო დააზარალა ხმის საიდუმლოება.

მედიაგარემო

მედიაგარემო იყო პოლარიზებული, სერიოზულად მიკერძოებული, ხოლო ამბების მიუკერძოებელი გაშუქება შეზღუდული დოზით იყო. საარჩევნო კამპანიის რიტორიკა იყო გამყოფი. იყო ცნობები ამომრჩევლების დაშინებისა და იძულების შესახებ, განსაკუთრებით საჯარო სექტორში და ეკონომიკურად დაუცველ ჯგუფებს შორის.

სახელმწიფოს მიერ კონტროლირებადი მედია არაპროპორციულად აშუქებდა მმართველ პარტიას, რაც ძირს უთხრის ამომრჩევლების უნარს, გააკეთონ ინფორმირებული არჩევანი.

არჩევნების შემდეგ

ამომრჩეველთა დაშინების, ხმების მოსყიდვისა და დარღვევების შესახებ ბრალდებებმა გამოიწვია ოპოზიციური პარტიების მიერ შედეგების უარყოფა.
1200-ზე მეტი საჩივარი იყო შეტანილი, მაგრამ ისინი ძირითადად უარყოფილ იქნა, რამაც, სასამართლოს შეზღუდულ ანგარიშვალდებულებასთან ერთად, შეარყია საზოგადოების ნდობა პროცესის მიმართ.

არჩევნების დღის შემდეგ 1200-ზე მეტი საჩივარი იქნა შეტანილი, მათ შორის  ისეთი დარღვევებზე, როგორიცაა ამომრჩევლის დაშინება და ხმების მოსყიდვა. საჩივრების უმეტესობა უარყოფილ იქნა საფუძვლიანი გამოძიების გარეშე, რაც ძირს უთხრის ნდობას პროცესის მიმართ.

ოპოზიცია ამტკიცებდა, რომ ადგილი ჰქონდა ამომრჩეველთა მოსყიდვას, ამომრჩეველთა მონაცემების არასწორ გამოყენებას და დარღვევებს, მაგრამ შეექმნა ბარიერები ამომრჩეველთა დეტალურ სიებზე წვდომაზე, ამ განცხადებების დასასაბუთებლად.

.