რამდენიმე საკანონმდებლო ცვლილება არ შეესაბამება უფლებათა დაცვის სტანდარტებს - ომბუდსმენი

საქართველოს სახალხო დამცველი აკრიტიკებს „ქართული ოცნების“ მიერ პარლამენტში ბოლოდროინდელ პროევროპულ საპროტესტო დემონსტრაციების პარალელურად მესამე მოსმენით მიღებულ ცვლილებებს, მათ შორის ნიღბების აკრძალვასა და საჯარო სამსახურებში რეორგანიზაციის გამარტივებას.

ცვლილებები, რაც ბოლო ერთ კვირაში წარადგინა და მიიღო „ქართულმა ოცნებამ“, რვა კანონში შედის. სახალხო დამცველის შეფასებით, მათგან „რამდენიმე არ შეესაბამება ადამიანის უფლებების დაცვის სტანდარტებს“.

„აღსანიშნავია, რომ საკანონმდებლო ცვლილებების არსებითი ხასიათის მიუხედავად, ეს საკანონმდებლო პროცესი წარიმართა დაჩქარებული წესით, დაინტერესებული საზოგადოების თუ შესაბამისი დარგის სპეციალისტების ჩართულობის გარეშე, რაც ზოგადად აზიანებს საკანონმდებლო პროცესს და არ არის მისასალმებელი“, - წერს ომბუდსმენი.

„საჯარო სამსახურის შესახებ“ კანონთან დაკავშირებით ომბუდსმენს სამწუხაროდ მიაჩნია, რომ „საბოლოოდ მიღებული საკანონმდებლო პროექტით საჯარო სამსახურში რეორგანიზაციით გათავისუფლებულ პირებს აღარ ექნებათ საჯარო სამსახურში აღდგენის მოთხოვნის უფლება, რაც მათ სხვა საფუძვლით სამსახურიდან გათავისუფლებულ მოხელეებთან არათანაბარ მდგომარეობაში ჩააყენებს“.

„გარდა ამისა, მეორე მოსმენით განხილვისას წარმოდგენილ იქნა ახალი ცვლილებები, რომლის თანახმად, პირველადი სტრუქტურული ერთეულის ხელმძღვანელი და მისი მოადგილე აღარ ჩაითვლებიან პროფესიულ საჯარო მოხელეებად, მათი დანიშვნა მოხდება ადმინისტრაციული ხელშეკრულებით, აღნიშნული კი მნიშვნელოვნად ამცირებს ამ პირთა შრომითი უფლებების დაცვის გარანტიებს და ეწინააღმდეგება თავად საჯარო სამსახურის ისეთ პრინციპებს, როგორიცაა კარიერულ წინსვლაზე, დამსახურებასა და სტაბილურობაზე დაფუძნებული სამსახური. ამავე დროს ეს რეგულაციები გავრცელდება საქართველოს საჯარო სამართლის იურიდიულ პირებში, ანალოგიურ საფეხურზე დასაქმებული პირების მიმართაც“, - წერია ომბუდსმენის მიერ 13 დეკემბერს გავრცელებულ განცხადებაში.

ამავე პაკეტში შეტანილი ცვლილებებით აიკრძალა შეკრება მანიფესტაციებზე ნიღბის ტარება.

„მიუხედავად იმისა რომ ბევრი დასავლური ქვეყანა იცნობს მსგავს შეზღუდვას, უმრავლეს შემთხვევაში როგორც ამ ქვეყნების კანონმდებლობა, ისე ადამიანის უფლებათა საერთაშორისო სტანდარტები, ასევე ადამიანის უფლებათა ევროპული სასამართლოს პრაქტიკა მიუთითებს რომ ეს აკრძალვა არ არის უპირობო და ბლანკეტური. მნიშვნელოვანია ამ შემთხვევაში კანონმდებლობა იცავდეს ბალანსს გამოხატვის თავისუფლებასა და უსაფრთხოების დაცვის ინტერესებს შორის“, - აცხადებს სახალხო დამცველი.

მისი კრიტიკა მიემართება ცვლილებებს „ადმინისტრაციულ სამართალდარღვევათა კოდექსში“, რომლის თანახმად, უკვე დადგენილი ცალკეული დარღვევებისთვის განსაზღვრული ჯარიმები მნიშვნელოვანად გაიზარდა და რიგ შემთხვევაში დაწესდა დამატებით ადმინისტრაციული პატიმრობა.

„საქართველოში მოსახლეობის ფინანსური მდგომარეობის გათვალისწინებით, შესაძლოა ეს საკმაოდ მძიმე ტვირთი იყოს ინდივიდებისათვის“, - აცხადებს ომბუდსმენი.

აქციაზე დემონსტრანტებს ნიღბების ტარება და სახის დამალვა ეკრძალებათ, რეგულაციები წესდება პიროტექნიკის გამოყენებაზე, საჯარო სამსახურებს უფრო მარტივად შეეძლებათ „რეორგანიზაცია“ - შესაბამისად, ადამიანთა გათავისუფლება.

აქციის მონაწილეების მიერ პიროტექნიკისა და ლაზერების გამოყენებას შემთხვევაში, დემონსტრანტი 2000 ლარით დაჯარიმდება.

კანონპროექტის კანონად ქცევისთვის აუცილებელია დოკუმენტს ხელი მოაწეროს პრეზიდენტმა. თუ ის ცვლილებებს არ ეთანხმება, შეუძლია გამოიყენოს ვეტო, სხვა შემთხვევაში კანონპროექტს ხელს მოაწერს პარლამენტის თავმჯდომარე.

ადამიანის უფლებათა დამცველები ამბობენ, რომ ეს ინიციატივები ადამიანის უფლებების დათრგუნვისკენაა მიმართული და „ქართული ოცნება“ ეცდება, ეს ინსტრუმენტები გამოიყენოს ავტორიტარიზმის კონსოლიდაციის გზაზე.