ჰეპატიტი A ევროპაში — ჩუმი ეპიდემია ტურისტულ ზონებში – ECDC-ის (ევროპის დაავადებათა პრევენციის ცენტრი) მონაცემებით, აფეთქება უკავშირდება

ჰეპატიტი A ევროპაში — ჩუმი ეპიდემია ტურისტულ ზონებში

ავტორი: პროფესორი გიორგი ფხაკაძე,  საქართველოს საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის ხელმძღვანელი

sheniekimi.ge | ოფიციალური სამედიცინო საინფორმაციო პლატფორმა

ევროპაში ინფექციური აფეთქება: ტურისტული სეზონის ჩრდილში

2025 წლის დასაწყისიდან ევროპის რამდენიმე ქვეყანაში – ჩეხეთი, სლოვაკეთი, უნგრეთი, ავსტრია – დაფიქსირდა ჰეპატიტი A-ის ფართომასშტაბიანი აფეთქება, რომელიც უკვე ასობით შემთხვევას და რამდენიმე ლეტალურ შედეგს უკავშირდება. ეპიდემიოლოგიური მონაცემებით, 2 000-ზე მეტი ინფიცირებული და 9 გარდაცვლილი უკვე დადასტურდა.

ყველაზე მეტად დაზარალებული რეგიონებია:

• სლოვაკეთი – 880 შემთხვევა

• ჩეხეთი – 600 შემთხვევა და 6 გარდაცვლილი

• უნგრეთი – 530 შემთხვევა

• ავსტრია – 87 შემთხვევა (2025 წლის მაისისთვის უკვე მეტი, ვიდრე მთელი 2024 წელი)

ჰეპატიტი A წარმოადგენს ღვიძლის ვირუსულ ანთებას, რომელიც ძირითადად ვრცელდება ფეკალურ–ორიალური გზით – ანუ დაბინძურებული საკვებით, წყლით ან არაჰიგიენური პირობებით. დაავადება განსაკუთრებით მძიმედ მიმდინარეობს ზრდასრულებში და ქრონიკული ღვიძლის დაავადებების მქონე პაციენტებში.

სიმპტომები:

• მაღალი ტემპერატურა

• გულისრევა, ღებინება

• მუცლის ტკივილი

• კანისა და თვალების გაყვითლება (წყლამური)

ECDC-ის (ევროპის დაავადებათა პრევენციის ცენტრი) მონაცემებით, აფეთქება უკავშირდება:

• არასაკმარის სანიტარულ პირობებს;

• დაბინძურებულ წყალსა და საკვებს;

• სოციალურად მოწყვლად ჯგუფებს (უსახლკაროები, მოწყვლადი ბავშვები, რომა თემები).

ვირუსის გენეტიკური ტიპი (genotype IB) სავარაუდოდ გავრცელდა რამდენიმე ქვეყანაში ერთდროულად – რაც საერთაშორისო გადაადგილებასთანაა დაკავშირებული.

რატომ არის ეს მნიშვნელოვანი საქართველოსთვის?

• საქართველოც აქტიურადაა ჩართული ევროპულ მიგრაციაში და მოგზაურობაში;

• ზაფხულის ტურისტული სეზონის ფონზე იზრდება ინფიცირების შემთხვევითი იმპორტის რისკი;

• მოსახლეობის დიდ ნაწილს არ აქვს ჰეპატიტი A-ზე ჩატარებული ვაქცინაცია;

• ქვეყანაში ჯერ არ არის შემუშავებული მკაფიო სამოქმედო გეგმა ან ვაქცინაციის ეროვნული კამპანია ამ მიმართულებით.

პროფესორ გიორგი ფხაკაძის კომენტარი:

„ჰეპატიტი A არ უნდა აღვიქვათ როგორც ბავშვობის ინფექცია ან ‘უმნიშვნელო დაავადება’. ზრდასრულ ასაკში ის შეიძლება ფატალურად დამთავრდეს. რაც ვხედავთ ევროპაში – არის კლასიკური მაგალითი იმისა, როგორ შეუძლია ინფექციას გავრცელდეს იმ გარემოში, სადაც ჰიგიენა და ვაქცინაცია საკმარისად არ არის უზრუნველყოფილი. საქართველომ უნდა იმოქმედოს პრევენციულად და არა მხოლოდ რეაქტიულად.“

მოქალაქეებისთვის:

• თუ აპირებთ მოგზაურობას ზემოთ ჩამოთვლილ ქვეყნებში – ჩაიტარეთ ჰეპატიტი A-ის ვაქცინაცია (2 დოზა, დაცვა 20 წლამდე).

• დაიცავით პირადი ჰიგიენა: ხშირად დაიბანეთ ხელები, მოერიდეთ ქუჩაში/ბაზარში გაურეცხავი საკვების მიღებას.

• ბავშვის ან მოზარდის შემთხვევაში, დარწმუნდით, რომ ჩატარდა შესაბამისი აცრა.

ჯანდაცვის სფეროსთვის:

• გამკაცრდეს საზღვარზე შემომსვლელთა სკრინინგი ეპიდემიური ქვეყნებიდან.

• დაიგეგმოს სამიზნე ვაქცინაცია მაღალი რისკის ჯგუფებისთვის (მეცადინეობა, სტუდენტები, ტურის მძღოლები, სოც. მუშაკები).

• გაჩნდეს ფართო საზოგადოებრივი ცნობიერების ამაღლების კამპანია – ჰეპატიტი A არ არის სირცხვილი – ესაა ინფექცია, რომელსაც ვაქცინა აჩერებს.

მეტი უახლესი და სანდო სამედიცინო ინფორმაცია იხილეთ ოფიციალურ პლატფორმაზე:

გადმოწერე აპლიკაცია “შენი ექიმი” – პირველი ქართული სამედიცინო პლატფორმა!

მიიღე სანდო და აქტუალური ინფორმაცია ჯანმრთელობის შესახებ – საქართველოდან და მთელი მსოფლიოდან.

პროფესორი გიორგი ფხაკაძე — დავით ტვილდიანის სამედიცინო უნივერსიტეტის პროფესორი, დიპლომირებული მედიკოსი (MD), ჯანდაცვის მაგისტრი (MPH) და მედიცინის დოქტორი (PhD) — არის საზოგადოებრივი ჯანდაცვის ინსტიტუტის თავმჯდომარე და საერთაშორისო ჯანდაცვის აღიარებული ექსპერტი, რომელსაც აქვს 25 წელზე მეტი გამოცდილება როგორც საქართველოში, ისე საერთაშორისო დონეზე.