#OK! ფსიქოლოგებმა დაადგინეს, რატომ იწვევს ძველი სიმღერების მოსმენა ძლიერ ემოციებს

ოდესმე თუ დაფიქრებულხართ, რატომ იწვევს ძველი სიმღერა თქვენში განსაკუთრებულ ემოციებს?

კვლევები აჩვენებს, რომ მუსიკა, რომელსაც 13-დან 17 წლამდე ვუსმენთ, ჩვენს გონებაში ღრმად იბეჭდება და აყალიბებს ემოციებს, მოგონებებს და პიროვნულ თვისებებსაც კი – ამ დასკვნამდე იუვიასკიულას უნივერსიტეტის (ფინეთი) მკვლევარები მივიდნენ, რომლებმაც ჟურნალში – Memory 84 ქვეყნიდან, თითქმის 2000 ადამიანის მონაწილეობით ჩატარებული გლობალური გამოკითხვის შედეგები გამოაქვეყნეს. მეცნიერებმა კვლევის მონაწილეებს სთხოვეს დაესახელებინათ მუსიკალური ნაწარმოები, რომელსაც მათთვის განსაკუთრებული მნიშვნელობა ჰქონდა.

მონაცემების შესწავლის შედეგად გაირკვა, რომ მუსიკა, რომელსაც მოზარდობის ასაკში ვუსმენთ, ყველაზე მდგრად ემოციურ მოგონებებს ქმნის, ამიტომ, რამდენი წელიც არ უნდა გავიდეს, ძველი მელოდიის მოსმენამ შეიძლება  ემოციების მოზღვავება გამოიწვიოს.

„მოზარდობის პერიოდში ტვინი განსაკუთრებით ღია და მგრძნობიარეა. ემოციური გამოცდილება, მათ შორის მუსიკალური, გრძელვადიან მეხსიერებაში განსაკუთრებით ნათლად აღიბეჭდება“, – განმარტავს კვლევის ავტორი, დოქტორი იბალა ბურუნატი.

მკვლევარების თქმით, ამიგდალა (ტვინის ნაწილი, რომელიც ჩვენი ქცევების მოტივაციას განსაზღვრავს) ამ პერიოდში აქტიურად არის ჩართული, ამიტომ, მოზარდობის დროს მოსმენილი მუსიკა არა მხოლოდ ბგერების ერთობლიობად, არამედ ძლიერ ემოციურ გამოცდილებად ამახსოვრდებათ. ზუსტად ასე ხსნიან მეცნიერები, თუ რატომ არ იწვევს ზრდასრულ ასაკში არცერთი ახალი სიმღერა ისეთ ღრმა ემოციებს, როგორსაც ახალგაზრდობაში მოსმენილი.

განსხვავებები მამაკაცებსა და ქალებს შორის

მკვლევარებმა გენდერული განსხვავებებიც აღმოაჩინეს – პასუხების ანალიზმა აჩვენა, რომ მუსიკასთან ემოციური კავშირი ყველაზე ძლიერი მოზარდობის ასაკშია – მამაკაცებისთვის, დაახლოებით 16 წლის ასაკში, ქალებისთვის, საშუალოდ, 19 წლის ასაკში.

კვლევის ავტორებს მიაჩნიათ, რომ ეს გამოწვეულია იდენტობის ფორმირების განსხვავებული ტემპით. მამაკაცები უფრო ხშირად მუსიკას დამოუკიდებლობასთან და მეგობრობასთან აკავშირებენ, ქალები კი – ემოციურ კავშირებთან და ურთიერთობებთან, რაც მუსიკალურ მოგონებებს უფრო მდგრადს და მრავალშრიანს ხდის.

ამასთან, მამაკაცები უფრო მეტად მეამბოხე ჟანრებს იხსენებენ: როკს, პანკს და მეტალს, რაც მათი ინდივიდუალობის განცდას აძლიერებს. ქალები უფრო მრავალფეროვან პალიტრას ირჩევენ – პოპიდან და სოულიდან კლასიკამდე და მუსიკას ურთიერთობისა და მხარდაჭერის საშუალებად იყენებენ.

მეცნიერებმა ასევე აღნიშნეს, რომ ახალგაზრდები ხშირად განიცდიან ნოსტალგიას მათ დაბადებამდე 20-30 წლით ადრე გამოშვებული სიმღერების მიმართ. ეს აიხსნება თაობათაშორისი გავლენით – მუსიკით, რომელსაც მათი მშობლები ან ოჯახის კერპები უსმენდნენ.

ჩვენი ახალგაზრდობის სიმღერები გვეხმარება გავიგოთ, ვინ ვიყავით და როგორ შევიცვალეთ, ამავდროულად, წარსულსა და აწმყოს შორის ემოციურ კავშირად რჩება.

ადამიანები, რომლებიც ძველ სიმღერებზე ემოციურად რეაგირებენ, როგორც წესი, რამდენიმე პიროვნული თვისებით გამოირჩევიან:

1. აქვთ ძლიერი თანაგრძნობის უნარი. ფსიქოლოგების აზრით, ძლიერი ემპათიური მიდრეკილებების მქონე ადამიანები ემოციებს უფრო ღრმად განიცდიან.

2. წარსულით ცხოვრობენ. მათთვის მუსიკა შეიძლება წარსულის პორტალი გახდეს და როდესაც ეს პორტალი იხსნება, გონება უნებურად მოგონებებს იზიდავს.

3. აფასებენ მნიშვნელოვან კავშირებს.

ისინი, ვინც ძველი სიმღერების მოსმენისას ტირიან, განსაკუთრებით აფასებენ საყვარელ ადამიანებთან ერთად გატარებულ წუთებს. ისინი ფოტოებსა და საფოსტო ბარათებს არა მხოლოდ სენტიმენტალურობის გამო, არამედ იმიტომაც ინახავენ, რომ დროთა განმავლობაში დამყარებულ მნიშვნელოვან კავშირებს პატივი სცენ.